Korelacje pomiędzy prozą H.P. Lovecrafta a Bloodborne

Motyw Obcego

Instytucje odizolowanych sekt, organizacji i zgromadzeń w dziełach literackich, filmowych oraz growych często stoją w kontrze do głównego bohatera/bohaterów rzuconych w niegościnne środowisko. Outsider, ktoś obcy, nienależący do społeczności często jest obiektem niechęci ze strony ekskluzywnych grup, szczególnie stereotypowych religijnych ugrupowań.

Oczywiście tematy takie jak Wielcy Przedwieczni aż się proszą o dociekliwego śledczego pragnącego dotrzeć do sedna sprawy za wszelką cenę. A Lovecraft taki motyw chętnie czytelnikom dostarcza – chociażby w Widmie nad Innsmouth, gdzie narrator-turysta wpada w przysłowiową „króliczą norę”. Pragnąc się z niej wydostać dowiaduje się coraz więcej na temat Głębinowców i ich rytuałów, ku niezadowoleniu lokalnych mieszkańców.

W ramach uzupełnienia wspomnę jeszcze postać detektywa Jacka Waltersa z Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth (Headfirst Productions, 2005), którego przypadek głębiej przeanalizuję.

Protagonista Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth jest człowiekiem obcym i niepożądanym w lokalnej społeczności. Jack Walters przyjeżdża do małego miasteczka rybackiego Innsmouth w Massachusetts poszukując zaginiętego sprzedawcy sklepu. Próbując pozyskać informacje na temat prowadzonej przez siebie sprawy Walters jest traktowany przez mieszkańców Innsmouth oraz Ezoteryczny Zakon Dagona jak zagrożenie.

W Bloodborne cywile są nastawieni niechętnie w stosunku zarówno do przybyszów spoza granic Yharnam jak i do samych Tropicieli, uznając ich za przyczynę wielu lokalnych problemów (zupełnie jak Wiedźminów… zaraza). Bohater gracza jest przedstawicielem obu tych środowisk na raz, toteż o wiele ciężej jest mu zyskać zaufanie Yharnamczyków. Podczas rozmów z NPC jest to szczególnie widoczne (innym przejawem niechęci jest atakowanie Tropiciela gracza przez niemal wszystkie moby).

Ludzie wprost agresywnie nazywają Tropiciela outsiderem/offcomerem (obcy/przybysz). Sam Kościół Uzdrowienia z Chórem wykazuje niezwykłe podobieństwo do Ezoterycznego Zakonu Dagona z Innsmouth – oba ugrupowania sprawują realną władzę w swoich miastach, a ich agenci kontrolują niemal każdy aspekt życia mieszkańców.

Bezpośrednie nawiązania

Na koniec zajmę się bezpośrednimi nawiązaniami (tak jakby dotychczasowego materiału było za mało). Pod kątem wizualnym nie można pominąć podobieństwa Cthulhu, czyli jednego z najpopularniejszych bóstw z lovecraftowskiego panteonu do Wielkiego o imieniu Ebrietas z Bloodborne. Oba kosmiczne byty posiadają charakterystyczne skrzydła (tutaj widać największe podobieństwo) oraz mackopodobne elementy ciała.

Nie jest to podobieństwo 1:1, jednak sam zespół deweloperski FromSoftware potwierdził zaczerpnięcie inspiracji od Cthulhu podczas kreacji tego bossa. Znajduje to częściowe potwierdzenie w recepcji tego potwora jako niezwykle podobnego do samego Wielkiego Śniącego (Cthulhu).

Wioska Rybacka, lokacja z dodatku The Old Hunters do Bloodborne jest adaptacją fikcyjnego miasteczka Innsmouth z Massachusetts (Cień nad Innsmouth). W obu miejscach widać wpływy kosmicznych bóstw na wizualną stronę osad – w Innsmouth jest to fetor gnijących ryb i śluz, podczas gdy Wioska Rybacka padła ofiarą koralowców oraz rozkwitających glonów.

Mieszkańcy zamienili się w ryboludzi (powstanie określenia Innsmouth Look – określenie na ich osobliwy wygląd). Zmiany fizyczne ludzi w Wiosce Rybackiej podyktowane były natomiast tajemniczym pasożytem, który rozpanoszył się w Wiosce wraz z śmiercią jednego z Wielkich. Przez długi czas mieszkańcy tych miasteczek żyli w zgodzie i harmonii z bóstwami z innego wymiaru.

Oba miejsca padły ofiarą placówek naukowych, które pod pretekstem badań zagarnęły artefakty (Uniwersytet Miskatonic w Cieniu nad Innsmouth) lub dokonały brutalnych eksperymentów na lokalnej ludności (Akademia Byrgenwerth w Bloodborne).

W okolicy Byrgenwerth znaleźć można też agresywne moby ze skrzydłami, mięsistą głową najeżoną czułkami i receptorami. Nazywają się Mi-Go, i wyglądają podobnie do tajemniczej himalajskiej rasy stworów z Szepczącego w ciemności (1930) autorstwa Lovecrafta. Przedstawiciele tej rasy w książce również nazywają się Mi-Go, tak więc mamy tutaj bezpośrednie nawiązanie Lovecraft-Bloodborne.

Na przestrzeni Zewu Cthulhu oraz Bloodborne powtórzeniu podlegają wybrane symbole utożsamiane z mitami Cthulhu, między innymi Starszy Znak – oko wpisane w gwiazdę. Znak ten wykorzystywany był do ochrony przed wpływem Wielkich Przedwiecznych. W Bloodborne runa Carylla z tym symbolem służy do uzyskania dodatkowych przedmiotów z pokonanych wrogów. 

Również na przestrzeni językowej widać wiele podobieństw – oba media (książki Lovecrafta oraz gra Bloodborne) wykorzystują stylizowaną staroangielszczyznę w formie archaicznych zwrotów, nawiązując tym samym do dorobku literatury gotyckiego horroru.

Podsumowanie

Konsolowa gra Bloodborne jest jednym z bardziej pomysłowych i kreatywnych propozycji adaptacji mitologii Howarda Philipsa Lovecrafta. Nie tylko realizuje tropy charakterystyczne dla pojedynczych dzieł czy opowiadań amerykańskiego pisarza, ale podejmuje również interpretację symboliki czy mitologicznych motywów.

Właśnie takie interaktywne produkcje, obok adaptacji filmowych czy pisarskich fanfiction utrzymują dziedzictwo nie tylko Lovecrafta, ale również wielu innych bardziej zapomnianych twórców twórców.

Takich jak na przykład Robert W. Chambers, o którym możecie przeczytać tutaj.

Bibliografia:

• Oszubski T., Tajemnicze artefakty, Instytut Wydawniczy ERICA, Warszawa, 2016.
• Mecheri D., Romieu S., Dark Souls: Beyond The Grave – Volume 2, Third Éditions, Touluse, 2018.
• Wiśniewski M., Świat Howarda Philipsa Lovecrafta w ujęciu religioznawczym, Humaniora. Czasopismo Internetowe Nr 1(1)/2013, s. 99–105.
• Lovecraft H.P., Zgroza w Dunwich i inne przerażające opowieści, Poznań, Vesper, 2012.
• Płaza M., W przeddzień potwornego zmartwychwstania, w: Lovecraft H.P., Zgroza w Dunwich i inne przerażające opowieści, Poznań, Vesper, 2012.
• Starczewski P., Czytanie gry. O proceduralnej retoryce jako metodzie analizy ideologicznej gier komputerowych, Polska Akademia Nauk, Instytut Badań Literackich 2012, 6, s. 210-228.
• Lovecraft H.P., H.P. Lovecraft: The Ultimate Collection, [e-book; format epub], Digital Papyrus, 2014.
• Chambers, Robert W., „The Harbor-Master” by Robert W. Chambers (A Rare and Forgotten Story Transcription), www.oldstyletales.com [dostęp: 13.05.2023].
• Carvalho, J., Ebrietas Daughter of the Cosmos is Every Bit As Obscure and Difficult as Bloodborne Needs For Great Ones, www.gamerant.com [dostęp: 19.05.2023].
• The brother’s code, Bloodborne – Story Explained, www.youtube.com [dostęp: 19.05.2023].
• VaatiVidya, Bloodborne’s Story ⇒ Explained, www.youtube.com [dostęp: 19.05.2023]. www.lovecraft.fandom.com www.bloodborne.fextralife.com

Strony: 1 2 3 4