Zgrane.net - blog o grach - strona główna

Blog o grach



Gry wobec sztuki #2. Art déco a BioShock

Data publikacji:

Autor:

Designerzy wirtualnych światów mają przed sobą nie lada wyzwanie – wykreować wiarygodne dla oka modele, tekstury czy style graficzne. Są one często uzależnione od tematyki i tonu produkcji, nad którą pracują. BioShock jest dziś grą uznawana za klasykę nie tylko za swoją historię i rozgrywkę, ale przede wszystkim za estetykę, art déco, które stało się symbolem podwodnej dystopii miasta Rapture.

O BioShocku

BioShock jest pierwszoosobową grą akcji, jednak poza samym strzelaniem produkcja ta zawiera również elementy gry logicznej (zagadki), eksplorację czy nawet motywy horroru.

Rozgrywka w BioShock. Grafika prywatna.

Wydana w 2007 roku przez 2K Games, a stworzona przez Irrational Games pod przewodnictwem Kena Levine produkcja ta stała się kultowa pod wieloma względami, a to za sprawą wysokiej jakości grafika (ówcześnie) oraz oryginalnej historii obfitującej w motywy polityczne, psychologiczne czy z podgatunku fantastyki naukowej. Ale najbardziej wybijała się właśnie estetyka art déco.

Art déco – historia

Przed głębszą analizą motywów artystycznych w BioShocku warto napisać, czym jest art déco.

Najlepsze czasy nurtu art déco przypadają na okres międzywojenny, jednak do lat 60. nie miał on określonej nazwy. Pojęcie “art déco” spopularyzowane zostało dopiero za sprawą publikacji angielskiego dziennikarza i historyka sztuki Bevisa Hilliera z 1968 roku.

W latach 30. popularność przejęły idee Bauhausowskie, ale zarówno art déco, kubizm, secesja i Bauhaus koegzystowały zapewniając dzięki temu artystyczną różnorodność – te style nie umierały, ale odchodziły na bok oddając globalne trendy swoim następcom.

Sama nazwa pochodzi od skrótu fragmentu nazwy ekspozycji artystycznej z Paryża z 1925 roku – L’exposition internationale des Arts Décoratifs et industriels modernes (Międzynarodowa Wystawa Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa).

Stąd właśnie art déco jest skrótem od “sztuki dekoracyjnej”.

Pocztówka reklamująca ekspozycję w Paryżu, 1925. By: SiefkinDR.

Art déco dzieli się na “damskie” (szyk, elegancja, przepych, prestiż, konserwatyzm) oraz “męskie” (motywy bardziej industrialne).

Artyści i projektanci chętnie korzystali z nowoczesnych materiałów takich jak chrom czy bakelit (choć popularne były również motywy mosiężne i miedziane).

Do art déco zaliczają się wszelkiego rodzaju elementy dekoracyjne, ozdobne, szykowne, ale będące również połączeniem dziedzictwa poprzednich nurtów w sztuce i kulturze. 

Historia BioShocka

Pisałem już o gatunku oraz mechanikach BioShocka, co jednak z historią i settingiem

Na skutek katastrofy lotniczej w 1960 roku Jack (protagonista gry) ląduje na środku Oceanu Atlantyckiego przy samotnej latarni morskiej. Latarnia okazuje się jednak stacją prowadzącą do podwodnego miasta – Rapture (eng. Zachwyt), zbudowanego przez filantropa Andrew Ryana.

W tej elitarystycznej utopii każdy mieszkaniec miał być wolny ekonomicznie i od zewnętrznych, obłudnych rządów i ideologii (amerykański kapitalizm, komunizm, religijny fanatyzm itd.).

Nagranie Andrew Ryana w batysferach dla gości Rapture. Grafika prywatna.

Podwodne miasto miało być samowystarczalne za sprawą wielu prywatnych spółek Ryana i jego wspólników. Zapewniało to pole dla rozwoju artystycznego i naukowego jego rezydentów i badaczy.

Sprzyjały temu brak tematów tabu (kontrowersyjne i sadystyczne performance Sandera Cohena) czy moralnych zahamowań w wielu dziedzinach nauki (eksperymenty psychiatryczne i genetyczne Yi Suchonga).

Żadna utopia nie może jednak wiecznie trwać i w sylwestra 1958 roku wybucha anarchistyczne klasowe powstanie między klasą wyższą i całą resztą (robotnicy, przestępcy itd.).

Rok później dane jest nam ujrzeć to, co zostało z Rapture oczami Jacka i odnaleźć się w tajemniczej i niebezpiecznej utopii pełnej przepychu, technologii i sztuki.

Zrujnowana restauracja Kashmir po wybuchu anarchii. By: Shacob.

Architektura

Chyba każdemu, kto słyszy art déco pierwsze na myśl przychodzą specyficzne formy i architektura.

Geometryzacja, brak minimalizmu i stwarzanie złożonych motywów z mniejszych i prostszych układów stały się podstawą pod projekty budynków i fasad.

Wertykalność wieżowców w połączeniu z materiałami takimi jak stal, dekoracyjne szkło i popularyzacja neonów zaowocowały pięknymi panoramami miast, które dzisiaj są synonimem lat 30. XX wieku.

Chrysler Building (1930) w Nowym Jorku, USA. By: VillageHero.

Jako, że art déco z pewnością towarzyszyło Ryanowi w czasach młodości, motywy “déco” znalazły swoje miejsce w jego własnym podwodnym mieście – wielokondygnacyjne budynki, neony, stal, aluminium, brąz, kryształy i dekoracyjne fasady – to właśnie nadaje Rapture niepowtarzalnego wyglądu.

Podobnie wnętrza zostały zawładnięte przez geometryczne kształty, zakrzywienia, zygzaki i precyzyjne wykończenia. 

Panorama Rapture w prologu do gry. Grafika prywatna.

Strony: 1 2

Dodaj komentarz