Biom a antrom w grach cyfrowych. Zasadnicze różnice, które warto znać

Jakie są różnice pomiędzy wirtualnymi lokacjami przedstawianymi w grach?

Lokacje, czyli wyróżniające się pomiędzy sobą miejsca są niezbędnymi elementami w procesie kreatywnym gier cyfrowych, które muszą być osadzone w jakiejś przestrzeni. Nie jest to reguła – warto spojrzeć na gry logiczne, w których dokładne określenie miejsca akcji potrafi być trudne, albo wręcz niemożliwe.

Tajemnica lokacji Tetrisa

Gdzie rozgrywa się akcja Tetrisa (Aleksiej Pażytnow, 1984)?

W swojej podstawowej wersji jedynym elementem graficznym na ekranie komputera była prostokątna plansza z charakterystycznymi klockami. Jednak analiza poszczególnych wersji tej gry może przybliżyć nas do odkrycia tła wydarzeń Tetrisa. Pierwsze wydanie Tetrisa (Tengen, 1988) na konsole Nintendo Entertainment System (NES) pozwoliło na częściowe umiejscowienie rozgrywki na Placu Czerwonym w Moskwie.

Powodem było umieszczenie grafiki przedstawiającej moskiewski Kreml na opakowaniu kartridża. Na ekranie tytułowym znajdowała się również prosta grafika reprezentująca tą znaną budowlę. Był to raczej hołd złożony w kierunku Pażytnowa i oryginalnego miejsca powstania gry, niż faktyczna chęć dodania jakiejkolwiek warstwy narracyjnej do rozgrywki.

Wersja od Tengen zniknęła z półek przez problemy z kwestiami praw autorskich i licencji sprzętowych pomiędzy Atari (Tengen) a Nintendo. Zastąpiona została ona popularniejszą i, co ważne, oficjalną kopią od firmy Nintendo. Historia ta czyni pierwszą wersję Tetrisa na NES-a nie tylko interesującym przedmiotem kolekcjonerskim – jest to również próba osadzenia wydarzeń rozgrywających się na ekranie w lokacji znanej z prawdziwego świata.

Czym jest biom?

Wraz z rozwojem mocy obliczeniowej komputerów oraz procesorów deweloperzy byli w stanie kreować wyraziste lokacje z wykorzystaniem coraz bardziej działających na wyobraźnię wizualiów i zabiegów estetycznych. Gracze, deweloperzy oraz groznawcy są przyzwyczajeni do pojęcia biomów nawet na poziomie popularnego dyskursu.

Tytułują tym terminem większość lokacji, które są od siebie w jakiś sposób odmienne. Wchodząc do nowej lokacji, odkrywając świat przedstawiony oraz przenosząc się z jednego miejsca w całkowicie odległe/niepodobne sugeruje się zmianę biomu, czyli zmianę otoczenia.

Przykładem jest potocznie nazywany „biom zimowy” – taka nazwa przypada lokacjom ze śniegiem. Tak więc biomem zimowym można określić tajgę z Minecraft (Mojang Studios, 2011). Czym jednak tak naprawdę są biomy? Żeby się tego dowiedzieć, należy sięgnąć do definicji biologicznych i geograficznych.

Cytując za serwisem „Media Nauka„, biom to „obszar scharakteryzowany przez określony klimat, rozległość geograficzną, szatę roślinną, glebę. Biom zamieszkują określone gatunki zwierząt i roślin, nie zawsze ze sobą spokrewnione i o różnej historii. Tworzą je całe zespoły ekosystemów. Biomy tworzą naturalne regiony biologiczne, dość łatwe do odróżnienia„.

Jak widać, słowem kluczowym jest tutaj „naturalność” obszaru. Również jego struktura językowa (eng. biome) pozwala na jego objaśnienie. Z języka greckiego pierwszy człon – βιος – oznacza „życie”. Końcówka „ome” modyfikuje natomiast to słowo do „miejsca”, tworząc ostatecznie „miejsce żyjące/miejsce życia” w kontekście życia naturalnego.

Czym są antromy?

Krzysztof M. Maj w swojej pracy O strukturze świata w narracyjnych grach wideo wyszczególnił podział klasyfikacji lokacji na biomy oraz antromy. Definicję biomu wyjaśniłem wyżej, czym jednak są antromy? Podobnie jak w „biomach”, warto sięgnąć do struktur językowych – anthro oznacza z greki człowieka.

Tak więc, dzięki takiej samej końcówce jak „biom” można wywnioskować, że antrom oznacza lokacje „człowiecze”, wzniesione ludzką ręką. Łąki, lasy, jeziora, góry i inne naturalne struktury rozpatrywać należy w kategorii biomów. Natomiast lochy, zamki, ludzkie osady to antromy – stworzone zostały w określonym celu od zera i służą (bądź służyły) swoim twórcom przez określony czas.

W przypadku światów fantasy pełnych odmiennych gatunków, antromy nie muszą być stworzone wyłącznie przez istoty ludzkie.

Case study Skalicy

W ramach pierwszego case study przeanalizuję lokację z Kingdome Come: Deliverance (Warhorse Studios, 2018), jaką jest Skalica i jej okolice. Urokliwa lokacja, jaką jest Skalica jest antromem – dostępne do swobodnej eksploracji są domy oraz budynki gospodarcze mieszkańców, oberża, mały rynek oraz pola do wypasania bydła i uprawiania roślin. To elementy większego antromu, jaki stanowi gród Skalicy.

Antromy mogą składać się z mniejszych i charakterystycznych na swój własny sposób lokacji. Biomy natomiast stanowią w tej produkcji czeskie knieje, pagórki, doliny czy koryto rzeki Sazawy (cz. Sázava).

Case study Night City

Drugi przykład lokacji jaki rozpatrzę to Night City z Cyberpunk 2077 (CD Projekt Red, 2020). Night City to położone w fikcyjnym stanie Północnej Kalifornii „megamiasto” osadzone w estetyce gatunku cyberpunk. Każda dzielnica jest od siebie odrębna, charakteryzuje się swoim stylem architektonicznym, a nawet rodzajem tabliczek opisujących ulice.

Dzięki charakterystycznemu stylowi każdej z dzielnic gracz łatwo rozeznaje się w otaczającej go lokacji. Jest w stanie przewidzieć kod wizualny lokacji, którą wkrótce odwiedzi dzięki samej nazwie dzielnicy. Każda dzielnica stanowi mały antrom, autonomiczny w swoich granicach, który połączony z resztą składa się na obraz futurystycznego ogromnego miasta.

Otaczająca Night City pustynia ze swoimi burzami piaskowymi jest biomem z naturalnym ekosystemem. Jedynie gdzieniegdzie znajdują się pozostałości antromów – osad lub struktur (np. stacja benzynowa), które pod naporem problemów ekonomicznych, osadniczych oraz przyrodniczych zostały opuszczone. Takie miejsca powoli anektowane są przez biom pustynny.

Podsumowanie

Biomy oraz antromy przenikają się wzajemnie oraz mogą walczyć o dominację nad większą lokacją. Dzięki temu antromy i biomy nadają całemu światu przedstawionemu wybraną estetykę, np. futurystyczną. Dlatego warto znać warsztat niezbędny do rozróżniania tych dwóch pojęć.

Bibliografia:

• Tetris (Atari Videogame), www.wikipedia.org [dostęp: 14.04.2023].
• Biom, www.medianauka.pl [dostęp: 14.04.2023].
• Niemiecki Portillo, Co to jest biom?, www.meteorologiaenred.com [dostęp: 14.04.2023].
• Microbiome, www.microbiomejournal.biomedcentral.com [dostęp: 14.04.2023].
• Maj K.M., O strukturze świata w narracyjnych grach wideo, IMAGES vol. XXIX number 38 Poznań 2021, ISSN 1731–450X, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 2020.
• Anthropo, www.dictionary.com [dostęp: 14.04.2023].